Klimaatverandering © IMAGEGLOBE
1. De mens is verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde
Het is zo goed als zeker: de klimaatwijziging en de daaruit volgende opwarming van de aarde is te wijten aan de mens. Dat staat volgens het rapport voor 95 procent vast. Meer dan de helft van de temperatuurstijging is te wijten aan menselijke activiteit, zo staat in het rapport: 'Het is extreem waarschijnlijk dat menselijke invloed de dominante rol speelde in de gemeten opwarming sinds het midden van de 20e eeuw.'
De mens heeft wellicht sinds 1750 een impact - het begin van onze continue uitstoot van broeikasgassen.
2. Opwarming met 2° C is gevaarlijk: het kunnen er 4° C worden
De opwarming van de aarde wordt vanaf een stijging met 2° C gevaarlijk, aldus het rapport.
Die opwarming limiteren op die grens is dan ook een breed gedragen manier om 'gevaarlijke klimaatwijziging' te voorkomen. Een significant deel van de maximale hoeveelheid CO2 die uitgestoten mocht worden om die 2 C° te vermijden, werd al in 2011 bereikt.
Verdere uitstoot van broeikasgassen zal de aarde verder opwarmen en het klimaat op verschillende manieren veranderen. Tegen het einde van de 21e eeuw zal de aarde 'wellicht' met 1,5° Celsius opwarmen ten opzichte van de periode 1850-1900. Ten gevolge van het ECS (equilibrium climate sensitivity: de reactie van het klimaat op een verdubbeling van de CO2 in de atmosfeer) kan er echter een temperatuurwijziging optreden tussen 1,5° C en 4,5° C. In 2007 werd nog gedacht aan een stijging tussen 2,0°C en 4,5° C.
3. Zeespiegel stijgt sneller dan verwacht
De zeespiegel stijgt sinds het midden van de 19e eeuw sneller dan in de millennia ervoor. Tussen 1901 en 2010 ging de zeespiegel 19 centimeter de hoogte in. En dat zal blijven doorgaan. Het is 'zo goed als zeker' dat de zeespiegel zal blijven stijgen tot na 2100. Die stijging zou van 26 tot 82 centimeter kunnen gaan. Mogelijk smelten de ijskappen van Groenland binnen het millennium, wat voor een stijging van de zeespiegel van 7 meter zou zorgen.
In eerdere, voorzichtigere, rapporten werd al gewaarschuwd voor het verdwijnen van steden als New York.
4. Meer en langere hittegolven
Het is 'zo goed als zeker' dat de meeste plaatsen op aarde te maken zullen krijgen met meer warme dan koude extreme temperaturen. Hittegolven zullen hoogstwaarschijnlijk vaker voorkomen. Occasionele extreme winters blijven echter niet uit te sluiten.
'Hittegolven zullen zeer waarschijnlijk vaker voorkomen en langer duren', deelde het IPCC-klimaatpanel mee.
5. Afgelopen 10 jaar meer temperatuurrecords gebroken dan ooit
Volgens het rapport was het sinds het begin van de weermetingen nooit warmer dan tussen 2001 en 2010. 'In een decennium werden meer temperatuurrecords gebroken dan ooit tevoren', zei de secretaris-generaal van de World Meteorological Organization (WMO), Michel Jarraud.
De laatste drie decennia werden steeds warmer, en ze waren stuk voor stuk warmer dan om het even welk decennium sinds 1850. De totale temperatuurstijging (zowel die van het vasteland als van de oceanen) bedraagt voor de periode 1880-2012 zo'n 0,85 graden Celsius. Daarenboven is het 'nagenoeg zeker' dat de bovenste 700 meter van de oceanen warmer werden tussen 1971 en 2010.
'Waarschijnlijk' steeg ook de temperatuur vanaf dieper dan 3.000 meter tussen 1992 en 2005. In de Zuidelijke Oceaan is die stijging het grootst.
6. IJskappen dreigen volledig weg te smelten
De ijskappen in Groenland en Antarctica hebben de afgelopen twee decennia aan massa verloren, en gletsjers zijn wereldwijd verder gekrompen, schrijven de wetenschappers. Dat smelten heeft uiteraard een gevolg voor de zeespiegel (zie hoger).
7. Natte gebieden krijgen meer regen, droge gebieden worden droger
In het verlengde van de klimaatopwarming verwachten de wetenschappers dat de vochtige regio's op de wereld meer en de drogere nog minder neerslag zullen krijgen. 'Maar er zullen uitzonderingen zijn.'
8. Vertraging van de opwarming is geen reden tot feest
Sinds 1998 vertraagt de opwarming van de aarde. Als een van de centrale thema's in het rapport wordt die 'pauze' genuanceerd door erop te wijzen dat die periode begon met een zeer warm El Nino-jaar. El Nino is een cyclisch water- en klimaatpatroon dat een impact heeft in het bijzonder op de Stille Oceaan, maar ook op de rest van de wereld. Volgens het rapport is 15 jaar niet lang genoeg om conclusies te trekken uit de 'pauze'.
9. Oplossingen hebben ook neveneffecten
Het klimaatpanel zegt tot slot dat mogelijke oplossingen voor en instrumenten tegen de klimaatwijziging (het zogenaamde geoengineering) weldegelijk potentieel hebben, maar niet zonder onbedoelde neveneffecten en langetermijngevolgen zijn. De auteurs deden geen gedetailleerd onderzoek naar die methodes, omdat die nog slechts weinig wetenschappelijk getoetst zijn.
10. Klimaatwijzigingen werken nog eeuwen door
Nog volgens het rapport blijkt dat de meeste aspecten van de klimaatwijziging vele eeuwen zullen doorwerken, ook al wordt de CO2-uitstoot gestopt. Sommige gassen blijven langer dan 1.000 jaar in de atmosfeer hangen nadat ze uitgestoten zijn. Dat doet vermoeden dat een deel van de klimaatwijziging niet meer te stoppen of om te buigen is.
Het is zo goed als zeker: de klimaatwijziging en de daaruit volgende opwarming van de aarde is te wijten aan de mens. Dat staat volgens het rapport voor 95 procent vast. Meer dan de helft van de temperatuurstijging is te wijten aan menselijke activiteit, zo staat in het rapport: 'Het is extreem waarschijnlijk dat menselijke invloed de dominante rol speelde in de gemeten opwarming sinds het midden van de 20e eeuw.'
De mens heeft wellicht sinds 1750 een impact - het begin van onze continue uitstoot van broeikasgassen.
2. Opwarming met 2° C is gevaarlijk: het kunnen er 4° C worden
De opwarming van de aarde wordt vanaf een stijging met 2° C gevaarlijk, aldus het rapport.
Die opwarming limiteren op die grens is dan ook een breed gedragen manier om 'gevaarlijke klimaatwijziging' te voorkomen. Een significant deel van de maximale hoeveelheid CO2 die uitgestoten mocht worden om die 2 C° te vermijden, werd al in 2011 bereikt.
Verdere uitstoot van broeikasgassen zal de aarde verder opwarmen en het klimaat op verschillende manieren veranderen. Tegen het einde van de 21e eeuw zal de aarde 'wellicht' met 1,5° Celsius opwarmen ten opzichte van de periode 1850-1900. Ten gevolge van het ECS (equilibrium climate sensitivity: de reactie van het klimaat op een verdubbeling van de CO2 in de atmosfeer) kan er echter een temperatuurwijziging optreden tussen 1,5° C en 4,5° C. In 2007 werd nog gedacht aan een stijging tussen 2,0°C en 4,5° C.
3. Zeespiegel stijgt sneller dan verwacht
De zeespiegel stijgt sinds het midden van de 19e eeuw sneller dan in de millennia ervoor. Tussen 1901 en 2010 ging de zeespiegel 19 centimeter de hoogte in. En dat zal blijven doorgaan. Het is 'zo goed als zeker' dat de zeespiegel zal blijven stijgen tot na 2100. Die stijging zou van 26 tot 82 centimeter kunnen gaan. Mogelijk smelten de ijskappen van Groenland binnen het millennium, wat voor een stijging van de zeespiegel van 7 meter zou zorgen.
In eerdere, voorzichtigere, rapporten werd al gewaarschuwd voor het verdwijnen van steden als New York.
4. Meer en langere hittegolven
Het is 'zo goed als zeker' dat de meeste plaatsen op aarde te maken zullen krijgen met meer warme dan koude extreme temperaturen. Hittegolven zullen hoogstwaarschijnlijk vaker voorkomen. Occasionele extreme winters blijven echter niet uit te sluiten.
'Hittegolven zullen zeer waarschijnlijk vaker voorkomen en langer duren', deelde het IPCC-klimaatpanel mee.
5. Afgelopen 10 jaar meer temperatuurrecords gebroken dan ooit
Volgens het rapport was het sinds het begin van de weermetingen nooit warmer dan tussen 2001 en 2010. 'In een decennium werden meer temperatuurrecords gebroken dan ooit tevoren', zei de secretaris-generaal van de World Meteorological Organization (WMO), Michel Jarraud.
De laatste drie decennia werden steeds warmer, en ze waren stuk voor stuk warmer dan om het even welk decennium sinds 1850. De totale temperatuurstijging (zowel die van het vasteland als van de oceanen) bedraagt voor de periode 1880-2012 zo'n 0,85 graden Celsius. Daarenboven is het 'nagenoeg zeker' dat de bovenste 700 meter van de oceanen warmer werden tussen 1971 en 2010.
'Waarschijnlijk' steeg ook de temperatuur vanaf dieper dan 3.000 meter tussen 1992 en 2005. In de Zuidelijke Oceaan is die stijging het grootst.
6. IJskappen dreigen volledig weg te smelten
De ijskappen in Groenland en Antarctica hebben de afgelopen twee decennia aan massa verloren, en gletsjers zijn wereldwijd verder gekrompen, schrijven de wetenschappers. Dat smelten heeft uiteraard een gevolg voor de zeespiegel (zie hoger).
7. Natte gebieden krijgen meer regen, droge gebieden worden droger
In het verlengde van de klimaatopwarming verwachten de wetenschappers dat de vochtige regio's op de wereld meer en de drogere nog minder neerslag zullen krijgen. 'Maar er zullen uitzonderingen zijn.'
8. Vertraging van de opwarming is geen reden tot feest
Sinds 1998 vertraagt de opwarming van de aarde. Als een van de centrale thema's in het rapport wordt die 'pauze' genuanceerd door erop te wijzen dat die periode begon met een zeer warm El Nino-jaar. El Nino is een cyclisch water- en klimaatpatroon dat een impact heeft in het bijzonder op de Stille Oceaan, maar ook op de rest van de wereld. Volgens het rapport is 15 jaar niet lang genoeg om conclusies te trekken uit de 'pauze'.
9. Oplossingen hebben ook neveneffecten
Het klimaatpanel zegt tot slot dat mogelijke oplossingen voor en instrumenten tegen de klimaatwijziging (het zogenaamde geoengineering) weldegelijk potentieel hebben, maar niet zonder onbedoelde neveneffecten en langetermijngevolgen zijn. De auteurs deden geen gedetailleerd onderzoek naar die methodes, omdat die nog slechts weinig wetenschappelijk getoetst zijn.
10. Klimaatwijzigingen werken nog eeuwen door
Nog volgens het rapport blijkt dat de meeste aspecten van de klimaatwijziging vele eeuwen zullen doorwerken, ook al wordt de CO2-uitstoot gestopt. Sommige gassen blijven langer dan 1.000 jaar in de atmosfeer hangen nadat ze uitgestoten zijn. Dat doet vermoeden dat een deel van de klimaatwijziging niet meer te stoppen of om te buigen is.
