De academische wereld heeft altijd ongewoon fel gereageerd op Velikovsky's theorieën. Uitgeverij MacMillan, die veel academische werken uitgaf, werd na de publicatie van “Werelden in botsing” bedreigd met een boycot en haalde daarop het boek uit haar fonds. In algemeen richt de kritiek zich op de onorthodoxe wijze waarop Velikovsky (1895-1979) tot zijn conclusies komt, zoals door het gebruik van oude mythen. Verder is er kritiek op het gebruik van bronnen, zoals het gebruiken van verouderde vertalingen en onjuiste interpretaties (Wikipedia). De mens gedraagt zich irrationeel. Oorlog, misdaad, vernietiging van de omgeving drijven de wereld naar de afgrond. Op dit moment beschikken wereldmachten over de middelen om de aarde te vernietigen. Dit zal ongetwijfeld ook gebeuren als onze manier van denken en ons gedrag zich niet fundamenteel wijzigt (Immanuel Velikovsky). Immanuel Velikovsky was goed bevriend met Albert Einstein. De theorie van Velikovsky als geheel heeft hij nooit onderschreven, maar Einstein accepteerde Velikovsky's idee van een poolwisseling.
De planeet Mars
Immanuel Velikovsky werd in het tsaristische Rusland geboren, als zoon van een welgestelde Joodse familie. Hij studeerde medicijnen en verdiepte zich in de psycho-analyse. Van 1924 tot 1939 woonde hij met zijn gezin in Palestina, waar hij een medische/psycho-analytische praktijk had. In 1939 vestigde Velikovsky zich in de Verenigde Staten, Na een lange periode van intensieve studie publiceert hij “Werelden in botsing” en “Aarde in beroering”. Hij beweert hierin dat bepaalde historische periodes worden afgesloten door kosmische catastrofes. Deze rampen zijn in het collectieve geheugen van de mens opgeslagen en vormen de bronnen voor diverse mythen (bijvoorbeeld de Zondvloed) over de hele wereld. Deze wereldrampen zijn van redelijk recente datum. Volgens Velikovsky stootte de planeet Jupiter rond 1500 BC. een geweldige hoeveelheid materie uit, die uiteindelijk tot een planeet zou afkoelen. De beroemde “rode vlek” op Jupiter was de geboorteplek van een komeet. Op dat moment bevond de planeet Mars zich in een baan om de Zon binnen die van de Aarde. Venus was nog een komeet, die vlak langs de aarde passeerde. Velikovsky verbindt deze confrontatie met de plagen van Egypte, de doortocht door de Rode Zee en de reis van veertig jaar door de woestijn van de Israëlieten.
In deze periode werd de aarde geteisterd door aardbevingen, aardverschuivingen en vulkanische uitbarstingen. Toen de electro-magnetische invloed van Venus op zijn hoogst was, vond er op aarde een verwisseling plaats van de magnetische polen. Hierdoor ontstonden geweldige klimatologische veranderingen. Zo veranderde Siberië in een arctisch gebied en was er sprake van “instant-freeze”. Mammoeten worden tot op heden in de perma-frost gevonden en volgens zeggen is het vlees voor de sledenhonden nog eetbaar en hebben ze lentegroen in hun bek en maag. In dit interplanetaire duel verdwenen complete beschavingen. De mensheid werd gedecimeerd. De oorsprong van het geloof in de bijzondere positie van het Jodendom als “uitverkoren Volk” ligt in de wonderbaarlijke ontsnapping van de Joden aan deze catastrofes. In zijn vervolgbaan passeerde de komeet Venus de baan van Mars. Mars zou volledig uit haar koers zijn geworpen, terwijl Venus de plaats van de oorlogsplaneet innam. Bijna kwamen de Aarde en Mars met elkaar in botsing. Ook dit had weer grote gevolgen op de aarde. Pas toen Mars een nieuwe, elliptische baan had gevonden, keerde de rust in ons zonnestelsel enigszins weer.
Een aantal voorspellingen van Velikovsky zijn uitgekomen. Zo bleek de planeet Venus veel warmer te zijn dan gedacht. Velikovsky had die hoge temperatuur voorspeld, omdat Venus een nieuweling is in ons zonnestelsel. Mars daarentegen heeft in het verleden een andere atmosfeer gehad en rivierbeddingen zijn nog steeds goed zichtbaar. Is hier een hele beschaving vernietigd? De mens heeft, volgens Velikovsky, deze rampen verdrongen. Doordat we onze werkelijke voorgeschiedenis verdrongen hebben, zal de mens uiteindelijk volstrekt irrationeel gedrag gaan vertonen. De rampen, die we verdrongen hebben, roepen we dan uiteindelijk zelf over ons af. Velikovsky doet een beroep op zijn studenten om de autoriteiten te tarten, grondig onderzoek te doen en vooral niet bang te zijn. Toch blijft voorzichtigheid geboden. Voor het eerst in de geschiedenis is de mens in staat zelf een kosmische ramp te veroorzaken.
