U 873 Type IXD-2 and U 234 Type XB in dock at Portsmouth NH 1945
Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd er in Duitsland en in de VS koortsachtig gewerkt aan de ontwikkeling van een kernbom. Dit was mogelijk geworden dankzij de Duitse geleerde Otto Hahn,
die in 1938 het principe van de kernsplitsing ontdekte. Duitsland leek de oorlog te gaan verliezen en men besloot een hoeveelheid uranium-oxide met een onderzeeboot naar Japan te transporteren. Hoe de reis van de U-234 verliep, kunt U in de onderstaande bijdrage van Situ lezen. Link1, Link2, Link3, Link4, Link5
14 mei 1945, overgave aan de USS-Sutton
HITLER'S ATOOMBOM
DE LAATSTE REIS VAN DE U-234
In het voorjaar van 1945 wordt op Duits grondgebied de laatste fase van de 2e Wereldoorlog uitgevochten. De Amerikanen en Britten naderden vanuit het Westen Berlijn. De Russen rukten vanuit het Oosten op. De Duitse legers losten op en van georganiseerde tegenstand is geen sprake meer. Hitler manoeuvreert met fantoomlegers en wacht op de komst van een superwapen. Pas op 28 april geeft hij voor het eerst openlijk toe, dat de oorlog verloren is. Twee dagen later, terwijl de Russen de Reichstag binnendringen, pleegt hij zelfmoord. Op 8 mei capituleert het Nazi-regime.
Door voortdurende bombardementen stokte het oorlogsapparaat. Behalve militaire doelen, werden de Duitse steden dag en nacht gebombardeerd. Een gedeelte van de haven van Kiel is in het voorjaar van 1945 nog operationeel, waaronder de bunkers voor de U-boote (duikboten). Hier ligt ook de U-234. Een mijnen-leggende aanvals onderzeeboot. Tot grote verbazing van de bemanning werd de onderzeeboot omgebouwd voor vrachtvervoer. Toen de verbouwing was afgerond, werd de U-234 volgestouwd met kisten, apparaten en archiefkasten. Zelfs de torpedobuizen werden volgepropt. Niemand leek te weten, wat er werd ingeladen. De bestemming was ook onbekend. Sommige kisten moesten met bijzondere voorzichtigheid worden behandeld. Op 25 maart 1945 vaart de U-234 “bei Nacht und Nebel” uit. Commandant is kapitein Fehler. Een officier met weinig ervaring. Oorzaak was de gigantische verliezen die de Duitse marine op zee leed. Driekwart van de U-boote keerden niet terug. Dit kwam mede door het ontcijferen van de Enigma-code, waardoor de Duitse manoeuvres een open boek werden.
Amerikaanse vlag op de U-234, gezien vanaf het achterdek.
Behalve vracht vervoerde de U-234 ook twaalf passagiers. Tien daarvan waren luchtmacht-officieren, wetenschappers en technici, onder leiding van generaal Ulrich Kessler. Hitler had een verzoek gekregen van zijn Japanse bondgenoot om ondersteuning en expertise voor de Japanse luchtverdediging. Net als Duitsland was Japan in de verdediging gedrongen. Hun luchtafweer was niet op verdediging van Japan ingesteld. In de lading bevond zich een complete Messerschmidt-straaljager (ME-262), het snelste jachtvliegtuig van dat moment en een complete V2-raket. Een van de Duitse “Wunderwaffen”. U-234 bevatte de paradepaardjes van de Duitse wapentechnologie.
Behalve de Duitse passagiers zijn er ook twee officieren van de Japanse marine aan boord. Zij keren terug naar het Keizerrijk om dit in haar eindstrijd te dienen. Ze komen echter niet met lege handen. Tomonaga en Shoji zijn al ruim een jaar in Duitsland. Naziwetenschappers waren al ver gevorderd in de nucleaire technologie en stonden op het punt een atoombom te ontwikkelen. Het “Kaiser Wilhelm Institut” in Berlijn was de geboorteplek van de atoomfysica. Otto Hahn ontdekt de kernsplitsing en ziet de militaire mogelijkheden, Ook in Japan werd onderzoek gedaan. Het Keizerrijk had echter een belangrijk probleem: hun grondgebied bevatte geen uranium. Duitsland wel. Japan deed dan ook een dringend verzoek aan de Nazi's om hen uranium te sturen. U-234's lading omvatte onder andere uraniumoxide , de basis voor een atoombom. Tevens hadden de Japanse officieren de technische informatie om daadwerkelijk uranium in plutonium om te zetten. Een ontdekking van de atoomfysicus Heisenberg. Het was dan ook van het grootste belang, dat de lading Japan zou bereiken.
Aan de ketting in Portsmouth
Kapitein Heinrich Fehler bereikte veilig de Atlantische Oceaan, dit ondanks een intense jacht van de Geallieerden, die lucht van de belangrijke lading hadden gekregen. Fehler vervolgde zijn reis, onder water, waardoor de lucht vervuilde en temperatuur in het schip kelderde. De bemanning met de gasten leefden dicht op elkaar. Fehler maakte bekend, dat hun bestemming Japan was. Ze hadden nog een lange reis voor de boeg. Op 8 mei capituleert Duitsland en geeft admiraal Donitz in een emotionele toespraak de resterende U-boote de opdracht zich over te geven. Kapitein Fehler reageert hier in eerste instantie niet op.
Hij roept uiteindelijk zijn officieren en de Duitse passagiers bijeen en deelt hen mede, dat hij van plan is het bevel van de Opperbevelhebber van de Kriegsmarine op te volgen. De Atlantische Oceaan is in sectoren verdeeld. De U-234 zou zich aan de Canadese marine moeten overgeven. De U-234 ontwijkt de Canadese schepen en geeft zich uiteindelijk aan de Amerikanen over. Dit besluit heeft een aantal fatale consequenties. De Japanse officieren weigeren zich over te geven en besluiten tot zelfmoord. Uit respect voor bemanning en schip doen ze dit niet door het zwaard, maar met slaaptabletten. De Amerikanen zijn verbijsterd over de militaire schatkamer. Op een aantal terreinen, bijvoorbeeld de V2-rakettechnologie, waren de Nazi-wetenschappers de Geallieerden ver vooruit.
Model van de "Fat Man" plutoniumbom
De Amerikanen kregen op een eenvoudige manier de technische know-how van Duitsland in handen. Veel vooraanstaande wetenschappers en technici van Duitsland werden na het einde van de oorlog geïnterneerd of kozen ervoor om voor de Verenigde Staten te werken. Het brein achter de V2, dr. Werner von Braun, werd de vader van het Amerikaanse ruimteprogramma. Professor Oppenheimer bezocht persoonlijk de U-234, om de lading te inspecteren. Hij was de leider van het Manhattan-project, de Amerikaanse poging om een atoombom te bouwen. Oppenheimer was vooral geïnteresseerd in het uranium, dat hij onmiddellijk liet confisqueren. Zo gebeurde het, dat het Duitse uranium uiteindelijk toch nog Japan bereikte. Als onderdeel van de bommen op Hiroshima en Nagasaki.
Op 20 nov 1947 werd de U-234 tijdens een oefening gebruikt als doelwit en getorpedeerd door de onderzeeboot USS Greenfish. (Bijdrage: Situ)
