Het is nu officieel: Amerika zal weldra meer uitgeven aan gevangenissen dan aan hoger onderwijs. Het Amerikaans juridisch systeem is serieus op drift. “The land of the free” krijgt een bijzonder wrange betekenis als je weet dat in 2008 ongeveer één op de 31 volwassenen (7,3 miljoen) in de Verenigde Staten ofwel in de gevangenis zat, ofwel onder penitentiair toezicht stonden (voorlopige en voorwaardelijke invrijheidstelling).
VS, kampioen van de mensenrechten?
Geen enkele andere maatschappij in de menselijke geschiedenis heeft zoveel van haar eigen burgers gevangen gezet. De cijfers tonen aan dat de Verenigde Staten meer mensen heeft opgesloten dan enig ander land: een half miljoen meer dan China, waar vijf keer meer mensen wonen dan in de VS.Sinds de 'war on drugs' begon in 1970, steeg Amerika’s gevangenisbevolking met 700 procent tot 2,4 miljoen. Slechts vijf procent van de wereldbevolking leeft in de VS, maar het land herbergt 25 procent van de gevangenispopulatie ter wereld. Amerikanen besteden meer dan 70 miljard dollar belastingsgeld per jaar om één op 48 mannen van arbeidsgeschikte leeftijd gevangen te houden: massa-opsluiting op een schaal die ongezien is in de menselijke geschiedenis. Dit terwijl de geweld- en vermogenscriminaliteit er tussen 1988 en 2008 gedaald is met ongeveer 25 procent.
De VS is bovendien het enige land in de westerse geïndustrialiseerde wereld waar de doodstraf nog in gebruik is. In 1980 zaten er 691 gevangenen in 'death row', op dit moment zijn dat er 3189. (death row = 'doodsrij', de wachtcellen voor terdoodveroordeelden).
In 2008 was 90,7% van de federale gevangenen opgesloten voor niet-gewelddadige misdrijven (Bureau of Justice Statistics, december 2009). Er wordt aangenomen dat meer dan de helft van de 623.000 gevangenen in de gemeentelijke of provincie gevangenissen onschuldig is aan de misdaden waarvan ze worden beschuldigd. De meesten onder hen zijn in voorlopige hechtenis in afwachting van hun proces.
Meer dan 10% van de gevangenispopulatie zijn vrouwen. In de meeste landen is het aandeel van vrouwelijke gevangenen ongeveer één op twintig.
De VS sluit meer van zijn jeugd op dan enig ander land in de wereld, een weerspiegeling van de algemene trends. In 2002 alleen al werden ongeveer 126.000 jongeren opgesloten in jeugdgevangenissen. Ongeveer 500.000 jongeren worden ieder jaar naar detentiecentra gebracht.
